విద్యాబోధన అనేటటువంటిది పూర్వజన్మ సుకృతంగా చెప్పవచ్చు. బోర్డు స్కూలు ఉపాధ్యాయులు, కాలేజి లెక్చరర్సు, యూనివర్సిటీ ప్రొఫెసర్ల స్థాయిలలో బోధించే వారి సామర్థ్యం ఈ క్రింది గ్రహస్థితులు చూపిస్తుంటాయి.
విద్యా భోదనకు సంబందించి రాశి చక్రము, నవాంశ చక్రము, దశాంశ చక్రములు పరిశీలనా పరిధిలో తీసికొనవచ్చును.
3, 5, 6, 7, 11 రాశులు అనగా మిథునం, సింహం, కన్య, తుల, కుంభ రాశులు జ్ఞానవంతమైన రాశులు కలవి. ఉన్నతమైన ఆలోచనలు కలిగి ఉండే రాశులు.
వాయుతత్త్వరాశులు మేధాతనాన్ని చూపుతాయి.
గృహారంభం
గృహారంభానికి చైత్ర వైశాఖాలు, శ్రావణ, కార్తీకాలు, మాఘ, పాల్గుణ మాసాలు శుభప్రదాలు. గురు శుక్రమౌఢ్యాలలో గృహారంభం పనికి రాదు. సూర్యుడు కృత్తికా నక్షత్రంలో నున్నప్పుడు కర్తరి గృహారంభం పనికిరాదు. భరణి 3,4 పాదాల్లోను రోహిణి మొదటి పాదంలోను సూర్యుడున్నప్పుడు గృహారంభం పనికిరాదు. మార్గశీర్ష మాసంలో గృహారంభం చేయవచ్చునని కాలామృతకారుని అభిప్రాయం.
తిథులు : విదియ, తదియ, పంచమి, సప్తమి, దశమి గృహారంభానికి శుభతిథులు. శుక్ల పక్షంలో ఏకాదశి, త్రయోదశి, పూర్ణిమలు కూడ గృహారంభానికి యుక్తమయినవే అని కొందరిమతం.
రుచక భద్రక హంసక మాలవాః సశశకాః పంచచ కీర్తితాః
స్వభావనోచ్చ గతేషు చతుష్టయే క్షితి సుతాదిషు తాన్ క్రమతా వాదేత్
రుచక మహా పురుష యోగం కుజగ్రహం ద్వారా, భద్రక మహా పురుష యోగం బుధ గ్రహం ద్వారా, హంస మహా పురుష యోగం గురుగ్రహం ద్వారా, మాలవ్య మహా పురుష యోగం శుక్రగ్రహం
ద్వారా, శశక మహా పురుష యోగం
శనిగ్రహం ద్వారా ఏర్పడతాయి.
రవి చంద్రులు కాక
మిగిలిన గ్రహాలైన కుజ,
బుధ, గురు, శుక్ర, శని గ్రహాల వల్ల పంచ మహా పురుష యోగాలు ఏర్పడతాయి. ఈ పంచ మహా పురుష యోగాలు ఏర్పడటానికి
కొన్ని ముఖ్య సూత్రాలు అవసరమవుతాయి.
కుజ, బుధ, గురు, శుక్ర, శని గ్రహాలు లగ్నానికి గాని, చంద్రునికి గాని కేంద్రాలలో ఉండాలి. ఆ కేంద్ర స్ధానాలు స్వక్షేత్రం గాని, ఉచ్చ గాని అయి ఉండాలి.
జ్యోతిష శాస్త్రంలో గ్రహానికి, గ్రహానికి మధ్య విరోధం, మైత్రి, ఉదాసీనత అనే సంజ్ఞలు ఉన్నాయి. ఇవి రెండు రకాలుగా ఉన్నాయి. అవి నైసర్గిక మైత్రి, తాత్కాలిక మైత్రి. నైసర్గిక మైత్రి అంటే స్వభావ సంబంధమైన మైత్రి. నైసర్గిక మైత్రిని పరిశీలించే ముందు గ్రహాల స్వభావాన్ని పరిశీలిద్దాం.
రవి: న్యాయ రక్షుడైన ప్రభువు. ఇతని స్వరాశి అయిన సింహ లగ్న జనితులు ధర్మం విషయంలో స్వపరబేధం లేకుండా ప్రవర్తిస్తారు.
ఆకస్మిక లాభాలు అనగా పందెం, జూదం, లాటరీలు మొదలగువాని వలన కలిగే లాభం. ఇటువంటి ధన ప్రాప్తి కోసం జాతకచక్రంలో ధన యోగముండాలి. ఇటువంటి ఆకస్మిక లాభాలు పంచమ స్ధానం వాని అధిపతిని బట్టి విచారించటం పంచమ స్ధానం బలం కలిగి అందులో శుభ గ్రహాలు ఉండి శుభగ్రహ దృష్టి కలిగి ఉండి పంచమాధిపతి బలవంతుడై ద్వితీయ లాభ స్ధానాల్లో శుభగ్రహ దృష్టి కలవారై ఉంటే జాతకునికి ఆకస్మిక లాభాలు ఉంటాయి. పంచమ స్ధానం పాపగ్రహ సంయోగం, పాపగ్రహ వీక్షణ కలిగి పంచమాధిపతి ద్వాదశ స్ధానంలో పాపగ్రహ సంయోగం, పాపగ్రహ వీక్షణం కలిగి ఉంటే జాతకుడు నష్టపోయే ప్రమాదం ఉంది. చంద్రుడు రాహువు పంచమ స్ధానంలో ఉంటే ఆకస్మిక ధన లాభాలు పొందే అవకాశాలు ఉన్నాయి. ఆకస్మిక లాభాలకు, నష్టాలకు అష్టమ స్దానాన్ని పరిశీలించాలి. అష్టమంలో పాపగ్రహాలుంటే ఆకస్మిక నష్టాలు, శుభగ్రహాలు, స్ధాన బలం మొదలగు షడ్బలాలు కలిగి ఉంటే ఆకస్మిక లాభాలు వస్తాయని గుర్తించుకోవచ్చు.
గ్రహాలు నిత్యము చలనము కలిగి ఉంటాయి. స్థిరముగా ఒకదగ్గర ఉండవు. అలా చలనము కలుగుతూ వివిధ రాశులలో తమతమ కక్ష్యలలో భ్రమణము చెందుతూ ఉంటాయి. దీనినే గోచారము అంటారు.
జాతకులు జన్మించిన జన్మ రాశి ఆధారముగా గోచారము ద్వారా ఫలితములు తెలుసుకోవచ్చు. ఒకవేళ జన్మ రాశి తెలియనివారికి పేరును బట్టి నామ నక్షత్రముతెలుసుకొని నామ రాశిని తెలుసు కొని కొంతవరకు ఫలితములు తెలుసుకొన వచ్చును.
గ్రహ బలము ఎంత బాగున్ననూ, గోచారము అనుకూలముగా లేనిచో మానవులు శుభ ఫలితములను పొందజాలరు. గోచారములో గ్రహములు జన్మరాశినుండి వివిధ స్థానములలో ఉన్నప్పుడు ఫలితములు ఏవిధముగా కలుగ చేస్తాయి .
నవరాత్రం
తదాపీడా త్రిరాత్రం రోహిణీషుచ
మృగశీర్షే
పంచరాత్ర మార్ద్రా ప్రాణ భయం తధా
పునర్వ
సూచ పుస్యశ్చ సప్తరాత్రం విధీయతే
నవరాత్రం
తధా శ్రేషాః శ్మశానంతం మఘాసుచ
ద్వేమాసౌ
ఫల్గునీచైవ హోత్తరాసు త్రిపంచకమ్
హస్తేన
జాయతే పక్షం చిత్తాచైవార్ధమాసకమ్
మాసద్వయం
తధా స్వాతీ విశాఖే పంచ వింశతిః
అనూరాధ
దశ ప్రోక్తా జ్యేష్ఠా చైవార్ధా మాసకమ్
మూలేచ
జాయతే మోక్షః పూర్వాషాడ స్త్రీ పంచకమ్
ఉత్తరే
దినా వింశత్యా ద్వేమాసౌ శ్రావణే తధా
ధనిష్ఠాయా
మర్ధమాసో వారుణేచ దశాహకమ్
పూర్వాభాద్ర
పడేమోక్ష ఉత్తరాసు త్రిపంచకమ్
రేవతీ
సప్తరాత్రంచ హ్యాహోరాత్రం తధాశ్వినీ
భరణీ తత్ క్షణేనైవ మరణంటు నసంశయః
